EGFR

Kome će biti preporučeno testiranje mutacija u genu za EGFR?

Genetičko testiranje mutacija u genu za receptor epidermalnog faktora rasta (epidermal growth factor receptor- EGFR) sprovodi se na uzorcima tumora kod pacijenata kojima se planira uvođenje terapije zasnovane na inhibitorima tirozin kinaze.

Naime, istraživanja su pokazala da određene (onkogene) mutacije u genu za EGFR u tumorskim ćelijama čine ove ćelije naročito osjetljivim na terapiju.

Postoje i takve mutacije koje smanjuju osjetljivost tumora na terapiju.

Zbog toga patolog, nakon pregleda preparata obojenog specifičnim bojama koje mogu da pomognu da se definiše tip tumora, može predložiti da se, prije određivanja terapije, sprovedu i genetičke analize mutacija u EGFR genu.

Koji genetički testovi se sprovode?

EGFR: trideset različitih mutacija u egzonima 18 (kodon 719), 19 (kodoni 746-751), 20 (kodoni 768-770, 773 790), i 21 (kodoni 858, 861).

Metoda koju koristimo za identifikaciju ovih mutacije je izuzetno senzitivna (PCR TaqMan https://www.youtube.com/watch?v=fkUDu042xic) jer omogućava da se identifikuje prisustvo mutacije u manje od 1% ćelija.

Zbog toga se ova metoda preferencijalno preporučuje u odnosu na druge metode za identifikaciju mutacija u EGFR genu.

Naime, u isječcima tkiva ne nalaze se samo tumorske ćelije, u kojima se mutacija može naći, već, ponekad i mnogobrojnije normalne ćelije, u kojima se mutacija ne nalazi, pa je senzitivnost testa od izvanredne važnosti.

Takođe, test koji sprovodimo je izuzetno specifičan, jer se njime dokazuje prisustvo samo onih mutacija za koje je pokazano da su klinički relevantne, a ne i mnoštvo drugih mutacija, koje se potencijalno mogu naći, a za koje ne postoje klinički jasni podaci o njihovom značaju za terapijski odgovor pacijenta.

BRAF

Kome će biti preporučeno testiranje mutacija u genu za BRAF?

Protein B-Raf (za čiju proizvodnju gen BRAF nosi genetičku instrukciju) je dio mehanizma koji hemijske signale iz ćelijske okoline prenosi do ćelijskog jedra i obezbeđuje odgovor ćelije na te signale, tjerajući je da se umnožava (proliferacija), sazrijeva (diferencijacija) ili umire (apoptoza).

U nekim tumorima, kao što je melanom (rak kože), kolorektalni karcinom ili rak tiroidne žlijezde, mutacije dovode do prekomjerne aktivacije ovog mehanizma.

Testiranje mutacija u BRAF genu preporučuje se kod pacijenata sa kolorektalnim karcinomom, kako bi se ustanovilo da li je ovaj karcinom dio sindroma „nasljedni nepolipozni rak debelog creva“, kao i za procjenu da li je pacijent kandidat za anti-EGFR terapiju.

Kod papilarnog karcinoma tiroidne žlezde, ova mutacija je izuzetno dijagnostički specifična, budući da se praktično nikada ne sreće kod drugih oboljenja tiroidne žlezde.

Kod melanoma i drugih tumora, identifikacija mutacija u BRAF genu može ukazivati na odgovor na terapiju koja cilja BRAF signalni put.

Koji genetički testovi se sprovode ?

Genetičko testiranje mutacija u genu BRAF sprovodi se na uzorcima tumora iz pacijenata kojima se planira uvođenje imunološke terapije.

Naime, 60% melanoma nosi mutaciju u BRAF genu, a u preko 90% slučajeva, mutacija pogađa kodon 600.

Određeni savremeni lijekovi za metastatski melanom su veoma selektivni i moćni inhibitori B-Raf proteina koji nosi mutaciju V600E.

Veoma specifičnom i senzitivnom metodom (PCR-TaqMan) otkrivamo sve klinički relevantne mutacija u genu BRAF.